در دنیای امروز یک توییت یا مطلب خبری کافی است که پیشینه فردی خدشهدار شود.
پیش از آنکه تصمیم خود را بر اساس مقاله منتشر شده در روزنامه نیویورک تایمز در مورد آیدین آغداشلو بگیرید، نکات زیر را بخوانید و از خطرات منابع غیر قابل اتکا و نادرست به دیگران بگویید.
آیدین آغداشلو کیست؟
آیدین آغداشلو از هنرمندان برجستهٔ معاصر ایران در جهان و از متخصصین نقاشی سده پانزدهم و شانزدهم میلادی اروپا و هنر اسلامی (شامل مینیاتور و خوشنویسی) است. او که به استقلال هنری خود افتخار میکند، اولین نمایشگاه انفرادیاش را در سال ۱۳۵۴ در «انجمن ایران و آمریکا» در تهران برگزار کرد. از آن پس برای گشایش سه موزه – موزه رضا عباسی، موزه دیرینهشناسی خرمآباد، و موزه هنرهای معاصر صنعتی در کرمان – کوشید. پیش از انقلاب سال ۵۷، آقای آغداشلو مدیر امور فرهنگی و هنری دفتر مخصوص شهبانو فرح پهلوی بود. پس از آن، آقای آغداشلو به پرورش مهارتهای هنری خود پرداخت و بخشی از زمان خود را در غرب صرف کرد.
از او کتابهای متعددی منتشر شده است که در میان آنها هشت کتاب به مجموعه مقالاتش، سه کتاب به مجموعه آثار هنری، و دو پژوهش در مورد تاریخ هنر اختصاص داشته است. نقدهای فیلم او از شهرت برخوردار است و بسیاری از فیلمسازان جوان امروز با نوشتههای او در مورد سینما بزرگ شدهاند. کارنامه کاری او شامل تدریس در دانشگاههای نامآشنا، مثل دانشگاه الزهرا و کرمان، بوده و در دانشگاههای معتبری چون آکسفورد، دانشگاه تورنتو، و دانشگاه کالیفرنیا سخنرانی کرده است. او در تهیه و اجرای برنامههای تلویزیونی متعدد و فیلمهای مستند تلویزیونی در مورد هنر و معماری ایران پیش از انقلاب نقش داشت. پس از انقلاب و بعد از آنکه از تمامی سمتهای رسمیاش به دلیل شرایط سیاسی پس از انقلاب اخراج شد، با تاسیس آموزشگاه هنری به کار تدریس نقاشی و تاریخ هنر دست زد و هزاران هنرجو در طول چهار دهه پس از انقلاب زیر نظر او آموزش دیدند.
از دستاوردهای گستردهٔ آقای آغداشلو فراوان تمجید شده است. کسانی چون ادوارد لوسیسمیت از آثار آقای آغداشلو به عنوان «براندازی کنایی آن اصولی که در غرب ستایش میشود» یاد کردهاند. عباس کیارستمی آقای آغداشلو را «نه تنها یک نقاش برجسته» که «یک اسطوره فرهنگی» میداند.
دولت فرانسه نیز دستاوردهای آقای آغداشلو را در این زمینه ارج نهاد و در سال ۲۰۱۶ نشان معتبر شوالیهٔ هنر و ادب را در مراسمی در تهران به او اهدا کرد.
دربارهٔ اتهامها
اگرچه نام آقای آغداشلو به خاطر آثار هنری و آوردههای فرهنگیاش همواره با احترام، عزت و مهربانی همراه بوده، اخیراً اتهامهای نادرست و خطرناکی در ارتباط با جنبش #من_هم به او وارد شده است. این اتهامها در مقالهای در روزنامه نیویورک تایمز نیز بازتاب داده شده است. علیرغم اعتباری که نیویورک تایمز برای خود قائل است، مقالهای که در مورد آقای آغداشلو تنظیم شده سرشار از نکات نادرست، گمانهزنی، و کژنمایی است.
آقای آغداشلو از طریق وکیلش تلاش کرد به سئوالهای خانم فرناز فصیحی، خبرنگار این روزنامه، در مورد اتهامها پاسخ دهد. اما اطلاعات ناچیزی که در اختیار آقای آغداشلو گذاشته شد به ایشان این امکان را نداد که بتواند مستقیماً و به طور کامل به این اتهامها پاسخ دهد.
علاوه بر زمینهسازی ناکافی برای پاسخ به اتهامهای مقاله، خانم فرناز فصیحی، گزارشگر روزنامه نیویورک تایمز، در تحقیقات خود برای نوشتن مقاله به اندازه کافی همت به خرج نداد چرا که مقالهٔ نهایی حاوی نکات نادرست متعددی در مورد پیشینه و کارهای آقای آغداشلو، جامعه ایران، و مهمتر از همه نقلقولهای منابع مقاله است.
آنچه که در پی میآید مروری است از اتهامهای غلطی که در مقاله نیویورک تایمز عنوان شده و جزئیاتی که آقای آغداشلو در مورد اتهامها ارائه داده است. از ۱۴ موردی که در زیر فهرست شدهاند، هفت اتهام از منابع مجهولالهویه نقل شدهاند و جز چهار مورد باقی آنها حاوی اطلاعات زمانی نیستند. شواهد و مدارکی به آقای آغداشلو در ارتباط با این اتهامات داده نشده است. برای همین تعیین صحت آنها دشوار است – وقتی اسمی در کار نیست، زمانی در کار نیست و مکانی در کار نیست، آقای آغداشلو تنها میتواند بگوید که هیچگاه رفتار خارج از شئون و یا سعی بر بوسیدن کسی نداشته است.
علاوه بر این، اگرچه مقاله تصویر نامربوطی از آقای آغداشلو ترسیم میکند اغلب این ادعاهای کذب و بیسند از قبیل بوسیدن، حرف زدن، و هر نوع تماس در مکانهای عمومی چون گالریها و در کلاس آموزشی بوده است. هیچ یک از این ادعاها به تجاوز یا آزار جنسی مرتبط نیست. تنها اتهام تعرض عنوان شده فاقد جزئیات مبنی بر اتهام آزار جنسی است. شدت اتهامها و تعرضی که عنوان شده بر پایه تعریف مدعی از واژه «تعرض» است، که هیچگاه توضیح داده نمیشود.
به عنوان انسانی که به عشق خود به ایران و مردمش افتخار میکند و از راه هنر، سخنرانیها و کلاسهای آموزشیاش خود را در اختیار کسانی گذاشته که متعلق به اقشار مختلف اجتماعیاند، آقای آغداشلو اتهامهای به میان آمده را دست کم نمیگیرد. او گفته است که بیعیب نیست و از اینکه ممکن است کسی ناخواسته از او رنجیده باشد پوزش میخواهد. اگرچه رنجاندن ناخواسته دیگری هیچگاه درست نیست، این مستحق نابود کردن اعتبار و حیثیت یک فرد و خانوادهاش نیست.
واقعیتهایی در مورد آیدین آغداشلو و مقاله مخدوش نیویورک تایمز
با توجه به ویژگیهای جامعه و حکومت ایران، و بهرغم پرچمداری و بزرگداشت فرهنگ ایرانی، آیدین آغداشلو و خانوادهاش پیاپی در معرض حملههای تخریبی، ارعاب، و اتهامهای دروغ و نادرست از سوی روزنامهها و رسانههای جمعی رسمی ایران و وبلاگنویسان توطئهپرداز بدون هر نوع اعتبار حرفهای قرار گرفتهاند.
آنچه در پی میآید حقایقی است در مورد شخص آیدین آغداشلو، آثارش، و حملههایی که برای تخریباش انجام شده است.
حقیقت
آیدین آغداشلو از افشین پرورش در آمریکا شکایت کرده است
پیرو اخطاریه حقوقی ارسال شده در سال ۲۰۱۹ به افشین پرورش، بلاگر مزدور و اخاذ متواریِ به ظاهر ساکن آمریکا که قبلاً از دریافت آن خودداری کرده است، وکلای آیدین آغداشلو، «موسسه حقوقی کروننبرگر روسنفلد» شکایت رسمی این هنرمند را در دادگاه ایالتی جنوب اوهایو در تاریخ ۱۵ ژوئن ۲۰۲۱ ثبت کرده و به جریان انداختند.
پرورشِ تئوری توطئه پرداز در این شکایتنامه به جرم افترا و نشر اکاذیب متهم شده و باید برای دفاع از نوشتههای سراسر کذب و بی هیچ سند و مدرک خود در این دادگاه حضور پیدا کند. آغداشلو و وکلایش برمبنای ادعاهای قبلی پرورش درخصوص استقبال از حضور در دادگاههای آمریکا، منتظر پاسخگویی و شرکت او برای اجرای عدالت هستند.
علت طولانی شدن این روند، مجهول المکان بودن و متواری بودن پرورش و خودداری از دریافت اخطاریه و احضاریهها بوده است. البته لازم به ذکر است که فرار پرورش از پاسخگویی در مقابل قانون، سابقهای طولانی دارد و وی تاکنون در هیچ دادگاهی در ایران و یا خارج از ایران حاضر نشده است. او به جرم افترا و نشر اکاذیب دارای محکومیتهای متعدد است.
حقیقت
آیدین آغداشلو هیچگاه به کسی تعرض و تجاوز نکرده، و در هیچ محکمه قانونی نیز متهم به سوء رفتار جنسی یا بزه نشده است.
بر خلاف اتهاماتی که در نیویورک تایمز و دیگر رسانهها آمده، مسئله تجاوز هیچگاه علیه آیدین آغداشلو مطرح نشده و هیچ شکایت حقوقی در مورد سوء رفتار از او در دادگاه نشده است. همچنین، هیچ شکایت یا گزارش انتظامی بر علیه او، چه به واسطهٔ تدریس در آموزشگاه هنریش و چه توسط سازمانهای پیشگیری از آسیب شخص ثالث، تا کنون ثبت نشده است.
حقیقت
خانم سولماز نراقی یکی از معدود منابعی که نیویورک تایمز با ذکر نام به گفتههایش استناد میکند، گفته که خانم فرناز فصیحی، خبرنگار این روزنامه، حرفهایش را به درستی منعکس نکرده است.
خانم سولماز نراقی در صفحهٔ شبکه اجتماعی خود گفتههای نسبت داده شده به او توسط نیویورک تایمز را مخدوش دانسته است. در پیِ این سو گزارش، فرناز فصیحی در نسخهٔ فارسی مقالهٔ خود در نیویورک تایمز واژه «کلامی» را به اتهام سوء رفتار جنسی اضافه کرده است. با این حال، این تغییر در نسخهٔ فارسیِ مقاله برجسته نشد و در نسخهٔ انگلیسی هم این تغییر منعکس نشده است.
حقیقت
لاله صبوری از برداشت اشتباه از توئیت خود در مورد آیدین آغداشلو اظهار تاسف کرده.
خانم لاله صبوری، هنرپیشه فعال و مورد علاقه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و یکی دیگر از کسانی که فرناز فصیحی در مقاله نیویورک تایمز به او استناد کرده، در یک توئیت ادعای خود مبنی بر اینکه به نظر او «وصله تجاوز به [آغداشلو] میچسبد» را تصحيح کرده:
منظور من از توییتی که در خصوص اقای اغداشلو نوشتم، انجام تعرض و تجاوز جنسی توسط ایشان نبوده،و از برداشتی که پیش آمده متاسفم،به همین دلیل توییت مربوط را پاک می کنم .
— Laleh Sabouri (@LalehSabouri) February 9, 2021
حقیقت
بهرغم ادعای مقالهٔ نیویورک تایمز، نویسندهٔ مقاله هیچگاه ادعاهایی مبنی بر اتهام سوء رفتار جنسی از ۴۵ نفر دریافت نکرده است.
فرناز فصیحی در مقالهاش ادعا میکند که «در مصاحبههای تلفنی، ۴۵ نفر گفتند که در مجامع هنری از رفتارهای آقای آغداشلو با شاگردان دختر و جوان باخبر بودند.» مقاله به گونهای تنظیم شده که خواننده به نظرش میرسد ۴۵ نفر از او شکایت کردهاند یا گفتههای فرناز فصیحی در مقالهاش را تاکید کردهاند. این کاملاٌ غلط است. علاوه بر این، مقاله ذکری از اسامی منابع و اسناد مربوط به این ۴۵ مصاحبه نیز نکرده است. فرناز فصیحی روشن نمیکند «رفتارهای آقای آغداشلو با شاگردان دختر و جوان» دقیقا به چه اشاره دارد و شامل چه رفتارهایی میشود. همچنین چون نامی از شاهدی برده نشده، مشکل بتوان تعیین کرد به چه رفتاری دلالت داده شده است.
حقیقت
تنها مدیر یا دستیاری که به مدت طولانی در آموزشگاه آقای آغداشلو مشغول بوده، تأکید کرده که هیچ دستیاری به مدت ۱۲ سال برای آموزشگاه کار نکرده و هیچگاه شاهد رفتارهایی که مقاله نیویورک تایمز گفته نبوده است.
گرچه در مقاله نیوریوکتایمز به گفتههای دستیار ناشناسی استناد میشود که ظاهرا «به مدت دوازده سال» برای آقای آغداشلو کار میکرده، اما خانم حوری بیداد، از شاگردان دیرینه و دستیار آقای آغداشلو در آموزشگاه وی، که سی سال در کنار او به تدریس و برنامهریزی کلاسها مشغول بوده، در مصاحبهای تأکید کرده که هیچ کارمندی بیش از دو سال در سمت ادعا شده در مقاله نیویورکتایمز کار نکرده است. برای همین، هویت و صحت گفتههای این «دستیار» در هالهای از ابهام است. بسیاری از شاگردان دیرینهٔ آقای آغداشلو نادرست بودن ادعاهای مقاله را تأیید کردهاند.
حقیقت
بیش از ۱۵۰ نفر از شاگردان آموزشگاه آقای آغداشلو در بیانیهای از محیط امن و حرفهای کلاسها گفتهاند. این شاگردان نیز هیچگاه رفتاری که در مقالهٔ نیویورک تایمز آمده است را مشاهده نکردهاند.
پس از اتهاماتی که به آیدین آغداشلو وارد شد، گروهی متشکل از ۱۵۰ تن از شاگردان دورههای مختلف، از سالهای اول تا پایانی آموزشگاه ایشان، نامهای را منتشر کردند و در آن از محیط امن، دلپذیر و حرفهای کلاسهای نقاشی ایشان گفتند.
علاوه بر این، دختر، پسر، و بستگان آقای آغداشلو از شاگردان دائمی کلاسهای ایشان و آموزشگاه بودند. فرزندان او اغلب بدون خبر قبلی به کلاس میآمدند یا در خارج از کلاس به آموزشگاه میآمدند و مدتهای مدیدی را در آنجا سر میکردند و تعلیم میگرفتند.
این نکته مهمی است که در گزارش فرناز فصیحی منعکس نشده است. متن بیانیه شاگردان آقای آغداشلو در زیر آمده است.
حقیقت
واقعهای که خانم سارا امتعلی در شبکههای اجتماعی علیه آیدین آغداشلو مطرح کرد و متعاقباً توسط فرناز فصیحی منعکس شد گمراه کننده و سوال برانگیز است.
مقاله نیویورک تایمز حاوی اتهامی است از طرف خانم سارا امتعلی. خانم امتعلی ادعا میکند ۱۴ سال پیش برای بازدید از موزه ملی ایران، به قصد انجام یک مصاحبه، به دنبال آقای آیدین آغداشلو به محل کار ایشان میرود. به گفته ایشان آقای آغداشلو با یک عبا که زیرش لباس دیگری نپوشیده بوده در را به رویش باز میکند و سعی میکند وی را ببوسد و بدنش را به او فشار میدهد. آقای آغداشلو قبلا بارها با عبای مراکشی خود برای گزارشهای مختلف خبری در کارگاه خود عکس گرفته است و همانطور که در این عکسها مشخص است، این عبا از جلو بسته است.
آیدین آغداشلو این ادعا که پوشش کامل و مناسبی نداشته را قویا رد کرده، و صریحا تاکید کرده که هرگز و به هیچ وجه رفتار ادعایی مبنی بر بوسیدن، لمس کردن یا هر نوع تحمیل یا سوء رفتار دیگری نسبت به سارا امتعلی یا شخص دیگری مرتکب نشده.
بر مبنای روایت خانم امتعلی، بعد از این واقعه او به همراه آیدین آغداشلو برای بازدید از نمایشگاهی به موزه ملی ایران رفتهاند، که در طی این بازدید عکس زیر توسط عکاس سازمان میراث فرهنگی گرفته شده است.
حقیقت
سارا امتعلی در سال ۱۳۹۶ از آغداشلو، حمایت او از زنان، و مواضع سیاسیاش به نیکی نوشته است.
در زمستان ۱۳۹۶ و با اشاره به اعتراضات زنان ایران برای احقاق حقوق خود، خانم سارا امتعلی، که یکی از معدود افراد نام برده شده در مقاله خانم فرناز فصیحی در روزنامه نیویورک تایمز است، مطلبی را در توئیتر منتشر میکند درباره گفتگویی که با آیدین آغداشلو داشته است.
حقیقت
اصلاحیهای بر اساس گزارش نادرست فرناز فصیحی در مقاله نیویورک تایمز انجام شده. «دیدهبان آزار» هیچگاه شکایتی در ارتباط با آقای آغداشلو دریافت نکرده است.
در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۰، دو روز بعد از انتشار مقاله نیویورک تایمز، این روزنامه اصلاحیهای در پایین این مقاله منتشر کرد مبنی بر اینکه در گزارش خانم فصیحی در مورد آیدین آغداشلو اظهارات «[نام منبع] در گروه دیدهبان آزار، گروه آموزش و مقابله با آزار جنسی در تهران، اشتباه ذکر شده است.»
حقیقت
آیدین آغداشلو و خانوادهاش سالها است توسط مراجع رسمی مورد حمله و هتاکی قرار گرفتهاند.
رسانههای محافظهکار سالها است از آیدین آغداشلو به خاطر سمتی که در دوران پهلوی داشته، و دیدگاههای سیاسی و آثارش، بدگویی، انتقاد و اتهامزنی میکنند. در طی سالهای بعد از انقلاب روزنامهٔ کیهان بارها و آخرین بار در سال ۱۳۹۷ در مقالهای، آقای آغداشلو را «عامل سیا»، و به خاطر دریافت نشان لژیونر هنر و ادب فرانسه «ضدانقلاب» خواند. او همچنین «حامی اسرائیل» نامیده شده است. اتهاماتی که سازمان بسیج و قوه قضاییه ایران نیز به آیدین آغداشلو زدهاند.
حقیقت
فرناز فصیحی مستقیما معیشت و زندگی خانواده آغداشلو (حتی همسر سابق او) را مختل کرده است.
فرناز فصیحی همچنین معیشت خانواده آغداشلو را آماج حملات خود کردند.
بعد از انتشار مقاله، فرناز فصیحی با لحنی به گفته این افراد «تهدیدآمیز»، با اطرافیان آقای آغداشلو تماس میگیرد و با ارجاع مقالهاش به آنها، در مورد تصمیمشان به ادامه کار با آقای آغداشلو یا توقف آن سوال میکند.
حقیقت
منبع اصلی خبری مقاله فرناز فصیحی در نیویورک تایمز افشین پرورش، متهم به تجاوز و دارای محکومیتهای متعدد در دادگاه است.
افشین پرورش، وبلاگنویس و توطئه پرداز، که به گفته خود فرناز فصیحی منبع اصلی مقاله نیویورک تایمز است، سابقه انتقامجویی بر علیه آیدین آغداشلو دارد و در شش سال گذشته به هتاکی و خدشهدار کردن نام آغداشلو اهتمام ورزیده است. او حداقل چهار بار در ایران محکوم به افترا شده و یک فعال حقوق بشر معتبر او را متهم به تجاوز کرده است. افشین پرورش همچنین سابقه طولانیای در تخریب سازمانیافته و دروغپردازی علیه خانواده آغداشلو دارد.
عکس: توئیتر
حقیقت
آیدین آغداشلو و خانواده او هیچ ارتباط ویژهای با دولت ایران نداشته و از این راه امتیازی برای اعمال نفوذ بر روی دیگران به دست نیاورده است.
بر خلاف ادعاهای مقاله نیویورک تایمز، آقای آغداشلو و خانوادهاش همواره به دور از علاقه و حمایت دولتهای ایران بودهاند. آقای آغداشلو بارها و به دلایل مختلف سیاسی برای بازجویی فراخوانده شده و دخترش نیز از بازگشت به کشور محروم بوده است. خانوادهٔ آغداشلو هیچ ارتباط ویژهای با دولت ندارند. وی سالها است که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ممنوع التصویر است و نهادهای مختلف حکومت از فعالیتهای رسمی وی جلوگیری به عمل میآورند و اجازهی استخدام در دستگاههای دولتی را ندارد.
حقیقت
آیدین آغداشلو با آستان قدس رضوی ارتباطی ندارد.
هرگونه القا کردن وجود ارتباط بین آیدین آغداشلو «طبقه حاکمه» کاملا بیاساس است. به عنوان کارشناس و متخصص هنر اسلامی و ایرانی، از آقای آغداشلو صدها مقاله، مقدمه کتاب و یادداشت منتشر شده است. در سال ۲۰۱۳، یکی از کارمندان سابق مرکز آفرینشهای هنری از آقای آغداشلو میخواهد که مقدمهای بر قرآن معروف ابراهیم سلطان بنویسد. این قرآن از شاهکارهای هنر ایران و در تملک کتابخانه آستان قدس رضوی است، که از مراکز صاحبنام در نگهداری از آثار منحصربهفرد هنر اسلامی در جهان است.
حقیقت
شاگردان آیدین آغداشلو شامل دختر و نوهٔ یکی از شخصیتهای مذهبی است.
آقای آغداشلو به تعداد زیادی از هنرآموزان از هر گرایش و تبار در آموزشگاه درس داده است و بسیاری از شاگردان او از خانوادههای مذهبی آمدهاند. اینکه بسیاری از هنرآموزان زن او متعلق به خانوادهٔ مذهبی بودهاند نشان دهندهٔ محیط آموزشی و حرفهای این کارگاهها و احترام به هنرآموزان زن است. او به هزاران هنرآموز در کلاسهایش درس داده است.
حقیقت
افشین پرورش یک ویدیوی دستکاری شده را برای تخریب همسر سابق آیدین آغداشلو تولید و منتشر کرده تا به تخریب و بدنام کردن آیدین آغداشلو ادامه دهد.
از همسر قبلی آیدین آغداشلو، شهره آغداشلو بازیگر هالیوود، پیامی در حمایت از آیدین آغداشلو منتشر شد مبنی بر اینکه با شناختی که او از همسر قبلی خود دارد اتهامهای مطرح شده علیه او نمیتواند واقعی باشد و این رفتارها از آیدین آغداشلو نمیتواند سر زده باشد. بعد از این پیام افشین پرورش ویدیویی دستکاری شده از او را در شبکههای اجتماعی منتشر کرد تا وانمود کند شهره آغداشلو علیه زنان موضعگیری کرده است.
حقیقت
نیویورک تایمز به تازگی و به دلیل انتشار اخبار جعلی درباره داعش، دو جایزه خود را از دست داد.
در دسامبر ۲۰۲۰، روزنامه نیویورک تایمز به خاطر انتشار اطلاعات نادرست، نتوانست معیارهای رسانه ای را در یک گزارش بین المللی رعایت کند و دو جایزه خود را از دست داد. این گزارش با مسئولیت مایکل اسلکمن منتشر شده بوده. مایکل سلکمن سردبیر فرناز فصیحی در خصوص گزارش او در مورد آیدین آغداشلو هم بوده است. در این گزارش که به اذعان خود نیویورک تایمز، پر از تناقضات و اطلاعات نادرست است، اصول حرفهای روزنامهنگاری و راستیآزمایی سخنان افراد مصاحبه شده رعایت نشده بود.
فرناز فصیحی نیز بارها به خاطر چاپ اطلاعات اشتباه در مقالاتش، اصلاحیه داده است، از جمله در گزارش پر از اشکال اخیرش درباره آیدین آغداشلو.
با خواندن این حقایق از خود بپرسید چرا رسانه معتبری چون نیویورک تایمز باید مقالهای چنین مخدوش را به چاپ رساند.
هنرجوی استاد بودم و به غیر از احترام و خردمندی پدرانه چیز ندیدم.
صدها هنرجو به دفاع از آیدین آغداشلو از محیط امن و محترم کلاسهای تدریس او گفتند.
بیانیه آیدین آغداشلو
«اتهامهای آزار جنسی بر علیه من پر از نکات نادرست، کژنمایی، و داستانپردازی است. بگذارید روشن کنم، همیشه تلاش من بر این بوده که با همه با احترام و عزت رفتار کنم و هیچگاه به کسی آزار نرساندهام و دستاندازی یا سواستفاده نکردهام. در کارنامهٔ ۶۵ ساله کاریام سعادت این را داشتهام که با اشخاص بسیاری مأنوس شوم و هیچگاه شکایت یا طرح شبهه ای در مورد رفتار من صورت نگرفته است. همیشه در جایگاه یک هنرمند مستقل به کار مشغول بودهام. پس از انقلاب زندگیام را نه از راه امتیاز یا همنشینی با قدرتمندان بلکه از راه هنرم گذراندهام.
با مهربانی و همدردی و گرمی با دیگران رفتار کردن جزوی از شخصیت من است، اما انسان بیعیبی هم نیستم. اگر در جایی رفتارم ناخواسته موجب رنجش یا آزار کسی که بر سر راهم قرار گرفته شده است، از صمیم قلب پوزش میخواهم. باور دارم که وظیفه مردانی که در موقعیت من قرار میگیرند مسئولیتپذیری و درست عمل کردن، یادگرفتن از پیامد اعمال، و از همه مهمتر، الگوی صحیح بودن است. من و خانوادهام همیشه در کنار زنان قرار داشته و با شعار برابری آنان در همه جای عالم یکصداییم، بخصوص در ایران.
در مورد مطالب زیانباری که در مورد آموزشگاهم گفته شده، باید بگویم که به این آموزشگاه افتخار میکنم، چرا که طیف گستردهای از جامعهٔ ایران به آن راه پیدا کردند. دانشجویانی از پیشینههای سنتی و مذهبی در کنار دانشجویان دیگر به آموزشگاه میآمدند. بیش از ۱۵۰ تن از این دانشجویان به امن بودن محیط آموزشگاه و رفتار حرفهای همهٔ اعضای آن در نامهٔ سر گشادهای شهادت دادهاند.
در آخر، مایلم با توجه به تجربههای کنونیام و علیرغم اتهامهایی که وارد شده، حمایت بیچونوچرای خود را از زنان ایران و سراسر جهان اعلام کنم، بخصوص به جنبش #من_هم. اگرچه برای من تجربهٔ این جنبش، با همه پیچیدگیهایی که اغلب به اغماض از آنها گذشتهاند، به شدت چالشزا بوده، به گفتگوهای سازنده و حیاتی در مورد برابری، همراهی و مسئولیتپذیری دامن زدهاست، که همه جا نیاز به بررسی دارد. همانطور که هنر من به ظرافتهای فردیت، تخریب، عدالت، و روح انسانی میپردازد، خواهان آنم که از این موقعیت برای تامل در این مفاهیم استفاده کنم. من به عاملیت فرد اعتقاد عمیقی دارم، اما روابط انسانی از ظرافتهای خاصی برخوردارند. خوشبختم که امکان این را یافتهام که به ابعاد مسئولیت خودم به عنوان یک انسان بپردازم و آن را درک کنم.»
یادآور میشویم که بهرغم درخواست ما، روزنامه نیویورک تایمز از چاپ این بیانیه به طور کامل سر باز زد.
حملهای جانبدارانه
جنبش #من_هم پاسخی است منتقدانه و ضروری به سالها سو رفتار و آزار جنسی که زنان تمام دنیا در موقعیتهای مختلف متحملاش بودهاند. تجربهها و روایتهای این زنان از اهمیت برخوردار و نیاز به درک آنها برای تغییر در سیاستها، پاسخگوییها، و عرف اجتماعی ضروری است تا به به سوی عدالت در جوامع انسانی پیش برویم.
مقاله نیویورک تایمز نوشته فرناز فصیحی در ظاهر به سود جنبش #من_هم است اما در حقیقت بر آن سایه مضری افکنده است. با انتشار مقالهای که نویسنده آگاهانه میدانست دقیق نیست، با نقلقولهایی که وفادارانه نیست، با پخش کردنش در شبکههای اجتماعی و استفاده از منبعی که به اعتراف خود این منبع، کمر به نابودی آقای آغداشلو بسته است (و خود متهم به تجاوز است)، فرناز فصیحی سیر مقاله را منحرف کرده تا بر اعتبار خودش بیفزاید و اشتباهات خود را توجیه کند.
چنین حملات و اتهامات گستردهای به آیدین آغداشلو، اگر در مورد شهروندی که در کشور محل اقامت خود خانم فصیحی، در ایالات متحده آمریکا صورت میگرفت، بیتردید نیازمند ماهها تحقیق و راستیآزماییهای گسترده میبود.
Photo sourced from PBS.org
اما این مقاله در چند هفته توسط خبرنگاری که دسترسیاش به ایران محدود بوده، و با توجه به ضعف و گمنام بودن منابع مورد ارجاع، تنظیم شده است. بهانه گمنام بودن منابع هم نفوذ ساختگی آقای آغداشلو در میان سران حکومتی ذکر شده است.
آقای آغداشلو چندین صفحه در مورد سئوالهایی که در مقاله آمده بود نوشته و هیچگاه از پاسخگویی طفره نرفته است. اما امتناع از تحقیق و نادرست بودن گزارشی که نیازمند توجه و دقت بسیار و راستیآزمایی است، این موضوع مهم را به حملهای به یک شخص و خانواده او بدل کرده است.
میراث یک داستان نادرست
فرناز فصیحی اذعان میکند که از طریق پُستهای شبکهٔ اجتماعی افشین پرورش پی به اتهامهای علیه آقای آغداشلو میبرد. افشین پرورش به خاطر دروغپردازیها و هتاکیهایش شناخته شده است و او بسیاری از شخصیتهای فرهنگی را بدون مدارک موثق متهم به هزاران جرم کرده است. حملههای افشین پرورش به آقای آغداشلو در شش سال گذشته بیامان و خصمانه بوده است. لبهٔ تیز این حملات تنها متوجه آقای آغداشلو نبوده بلکه دامان عدهای زیادی از اعضای جامعهٔ هنری ایران را گرفته است.
توهم قدرت
همانطور که در بخش سوم («در مورد اتهامها») اشاره شد، هیچ یک از اتهامهایی که در مقاله عنوان شده مصداق تجاوز یا آزار جنسی نیست. به همین خاطر، برای اینکه فرناز فصیحی بتواند تصویر خطرناکی از آقای آغداشلو به دست دهد – که هر آن برای ارضاء امیالش دست به سؤ رفتار میزده – مجبور است قدرتهایی را به آقای آغداشلو نسبت دهد که هیچگاه وجود نداشتهاند.
فرمانروایی ترس از راه مبالغهگویی
خانم فصیحی برای بالا بردن ارزش کار خود به شبح هاروی واینستین متوسل میشود. او با یک تشبیه متقلبانه برای برانگیختن احساسات خوانندگانش در مقاله خود ادعا میکند که ۱۹ نفر آقای آغداشلو را «هاروی واینستین ایران» خواندهاند در صورتی که آقای آغداشلو هیچ زمینه و سابقه تعرض به کسی و یا اعمال قدرت نداشته و ندارد.
بازسازی مقالهای خصمانه بر پایهٔ دروغزنی
با توجه به عملکرد غیرحرفهای و غیرمسئولانه نیویورک تایمز نسبت به منابع خبری و واقعیتها، خانم فصیحی مقالهاش را چنان تنظیم میکند که شلختگی و غیرحرفهای بودن کار خبرنگاریاش را بپوشاند و خوانندگانش را ترغیب میکند که آقای آغداشلو را گناهکار بشمارند.
فرناز فصیحی و افشین پرورش، به جای حقیقت یابی و اطلاع رسانی، دست به تخریب شخصیت زدند.
نیویورک تايمز و پاسخگویی
روزنامه نیویورک تایمز به خاطر بیمه چندین میلیوندلاری اختصاصیاش در قبال شکایت شاکیاناش به انحای مختلف از پاسخگویی و مسئولیت در قبال مقالاتش مبری است.
بر خلاف ادعاهای نادرست مقاله، آقای آغداشلو انسان متمولی نیست و هزینهٔ شکایت از این روزنامه برایش بازدارنده است. با این حال، واقعیت این است که نمیتوان به فرناز فصیحی و روزنامهنیویورک تایمز اجازه داد از منابع غیرقابلاعتماد، نقلقولهای خصمانه، و فرضیههای خیالپردازانه برای نابود کردن زندگی و معیشت انسانها استفاده کنند.
با توجه به هزینههای حقوقی زیادی که شکایت از روزنامه نیویورک تایمز در بر دارد و روش بیبندوباری که حقیقت توسط این رسانه تا کنون مخدوش شده، راهاندازی این وبسایت بهترین روشی بود که میتوانستیم به واسطهٔ آن به مسئله به صورت شفاف و دقیقی بپردازیم و اطلاعات نادرستی که وجود داشته را پاسخ گوییم.
اخبار دیگر
اخبار هنر ایران: چرا طرفداران آغداشلو مقاله نیویوکتایمز را غیرمنصفانه میشمارند؟
زنان در هنر آیدین آغداشلو
آثار هنری آیدین آغداشلو به وجوه مختلف هنر و فرهنگ ایران میپردازد و به نقش زنان در جامعه و جایگاه آنان نیز پرداخته است. آیدین آغداشلو از معدود هنرمندان مرد نسل خود است که به این نقش توجه داشته است. مجموعه معمای او که الهام گرفته از پُرتره زنان دوره رنسانس ایتالیا است، به خفقان و ستم تاریخی میپردازد. چهرهٔ این زنان مخدوش و زخمخورده، دهانهایشان پوشیده، و هویتشان پاک شده است. در ادامه مجموعهٔ خاطرات انهدام، دلمشغولی آقای آغداشلو روشی بود که «جهان در نادانی هر آنچه که زیبا و درست است را نابود میکند.» این نکتهای بود که جامعه ایران با آن درگیری عاطفی داشت و نقاشیهای او نه تنها در میان اهالی هنر که نزد عامه مردم از اقبال برخوردار شد.